ÜNİVERSİTELERİN İLETİŞİM ÇALIŞMALARINDA SOSYAL MEDYAYI KULLANIMI
Yeni iletişim teknolojileri kişilere ve kurumlara her türlü çalışmayı paylaşacakları olanaklar sunmaktadır. Kullanıcı tabanlı olması, insanları bir araya getirmesi, gerçek zamanlı iletişim kurabilmesi ve etkileşimi arttırması nedeniyle sosyal ağlarının tanıtım çalışmalarındaki cazibesini artırmıştır. Bilginin üretildiği üniversiteler de hedef kitlesine ulaşmak ve ürettiği hizmetleri kamuoyuna duyurmak için sanal bir ortam olan sosyal medyayı etkin iletişim kanalı olarak kullanmaktadır. Bu çalışmada Selahaddin Eyyubi Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi’nin “İletişim Çalışmalarında Sosyal Medyanın Kullanımı” konusunda incelenmiştir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlkinde araştırmaya konu olan üniversitelerin tarihçesini, kurumsal yapısını, misyon ve vizyon değerlerine değinilmiştir. Kurumların tanıtım amacıyla kullanmış olduğu araçlara kısaca tanıtılmıştır. İkinci bölümde ise, kurum iletişimde kullandığı sosyal medya araçları değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmada çalışmanın kapsamındaki üniversitelerin de maliyeti az ve kullanımı sınırsız olan bu sosyal ağları iletişim çalışmalarında tercih ettiği gözlemlenmiştir.
Anahtar
Kelimeler: Sosyal Medya, İletişim Çalışmaları, Selahaddin Eyyubi
Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Bilkent
Üniversitesi
Çalışmanın Metodolojisi
Araştırmada Ankara
ve Diyarbakır’da birer devlet ve birer vakıf üniversitesinin iletişim
çalışmalarında sosyal medyanın kullanımı konusu ele alınmıştır. Bilkent
Üniversitesi ilk, Selahaddin Eyyubi
Üniversitesi ise, son açılan vakıf üniversitesi olduğu için seçilmiştir.
Ortadoğu Teknik Üniversitesi Türkiye’nin en çok tercih edilen ve Dicle
Üniversitesi de son açılan vakıf üniversitesiyle aynı şehirde olduğu için
tercih edilmiştir.
Üniversiteler,
iletişim çalışmalarında çok sayıda aracı kullanmıştır. Tüm iletişim
çalışmalarına bu sınırlı çalışmada yer vermek mümkün değildir. Bu nedenle
çalışma, araştırmaya konu olan üniversitelerin sadece sosyal medya ağları ile
sınırlandırılmıştır. Araştırmanın birincil kaynaklarını araştırma konusu dört
üniversitenin sosyal medya (Facebook, Twitter, Instagram, Google+ ve YouTube) ağları oluşturmaktadır.
Üniversitelerin iletişim çalışmaları nitel araştırma tekniği olarak kabul edilen betimleyici
analiz ve içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir.
GİRİŞ
İnsanoğlunun
hayatında her dönemde önemli bir yere sahip olan eğitim, çağdaş yaşamın da en
temel kurumlarından birisi olmuştur. Üniversite,
Eflatun ve Aristo’nun hiçbir politik ve dinî baskı unsuru olmadan öğrencileri
ile felsefi tartışma yarattıkları ortamdan esinlenerek günümüze kadar evrensel
ölçekte bağımsız ve tüzel kişiliğe sahip kurumlar olarak üniversite adını
almıştır. Üniversite felsefi tartışma ortamında akıl sürecini duygusal sürecin
önüne alarak kişilerin olayları görerek ve tartışarak farkındalığı sağlayan
ortamlardır. İletişim çalışmaları, itibarı korumak, desteklemek,
artırmak ve düşünce, davranış biçimlerine etki edebilmektir. İletişim
faaliyetleri bir organizasyon ile hedef kitlesi ve hedef kitlesini etkileyecek
kişi ya da gruplar arasında iletişimi sağlamak amacıyla yapılan önceden
planlanmış çalışmalardır. Sosyal Medya; en genel anlatımla
yeni nesil web teknolojilerinin getirdiği kullanıcı kolaylığı ve iletişim
hızıyla yakalanan eş zamanlı bilgi paylaşımının takip edildiği dijital
platformdur.
20. yüzyılın son
çeyreğinde bilgi toplumuna geçiş sürecinin başlamasıyla özellikle gelişmiş
ülkelerin ekonomik yapılarında bilgi ekonomisi öne çıkmıştır. Ekonomik gücün
ölçütünün bilgi olması ise, beraberinde bilginin üretildiği ve paylaşıldığı
üniversitelerin önemini daha da arttırmıştır. Buna paralel olarak Türkiye’de de
yüksek öğretim kurumlarının sayısı artmıştır. 2008
yılında alınan yeni üniversitelerin kurulması kanunuyla Türkiye'nin her ilinde
en az bir devlet üniversitesi açılmıştır. Türkiye'de 2015 yılı
itibariyle 190 üniversite vardır. Bunlardan 114'u devlet
üniversitesi, 76'sı da
vakıf
üniversitesidir.
Üniversite sayısının
artması rekabeti de beraberinde getirmiştir. Başta vakıf üniversiteler olmak
üzere birçok üniversite, başarılı öğrencileri kazanabilmek için tanıtıma yüksek
bir bütçe ayırmaktadır. Üniversiteler, hizmetleri, özellikleri, kurumsal
kimlikleri ve olanakları ile ilgili bilgilerini geniş kitlelere tanıtmak,
benimsetmek ve desteklenmesini sağlamak için iletişim çalışmaları
yürütmektedir. Geçmişten bu yana iletişim çalışmaları; ağırlıklı kullanılan
broşür, katalog ve hediyelerle yapılıyordu. İnternetle birlikte, tanıtım çalışmaları
yeni ve farklı iletişim araçların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bunların en
yayın kullanılanı zaman ve mekân sınırlaması olmadan (mobil tabanlı),
paylaşımın, tartışmanın esas olduğu sosyal medyadır. Sosyal medya özellikle
hedef kitlenin davranışlarını ve tercihlerini etkilemesi bakımından önemlidir.
Özellikle kullanıcı için çok hızlı elde edilen geri bildirimler, iletişim
çalışmalarının olumlu sonuç almasını kolaylaştırmaktadır. Geniş bir hedef
kitleye kısa sürede ulaşılabilmesi, hedef kitlenin ürün, hizmet ya da kurum ile
ilgili memnuniyet ve memnuniyetsizliğini kısa süre içerisinde öğrenebilme
olanağının bulunması, ürün ya da hizmetle ilgili yeni gelişmeleri hedef kitleye
kısa zamanda az bir maliyetle ulaştırabilmesi sosyal ağlar üzerinde yapılan
iletişim çalışmalarının avantajları arasında sayılmaktadır. Dolayısıyla
günümüzde iletişim çalışmalarında sosyal ağlar yoğun ve yaygın olarak
kullanılmaktadır.
1. Selahaddin Eyyubi Üniversitesi
Kuruluş
çalışmaları 2007 yılında İhtiyat Eğitim, Kültür
ve Sağlık Vakfı bünyesinde başladı. Başlangıçta üniversiteye
Diyarbakırlı aydın, şair, yazarı ve devlet adamı Süleyman Nazif’in adının
verilmesi düşünülmüş ve çalışmalar bu şekilde devam etmiştir. Ancak daha sonra
dünyada da saygıyla anılan, İslam âleminin Kudüs Fatihi Kürt asıllı komutan,
devlet adamı ve ilim erbabı Selahaddin Eyyubi’nin isminin verilmesi
kararlaştırılmıştır.
Selahaddin Eyyubi Üniversitesi kurulmasına ilişkin kanun
tasarısı, TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu'nda 10 Ekim 2012
tarihinde kabul edildi. Kanun tasarısı 31 Ocak 2013 tarihinde TBMM Genel
Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Resmi Gazetede 16 Şubat 2013 yayınlanmasının
ardından resmen kuruldu. Üniversite; İktisadi ve
İdari Bilimler, Mühendislik ve Mimarlık, İlahiyat ve Sağlık Bilimleri Fakülteleri,
Meslek Yüksekokulu ile Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri ve Sağlık Bilimleri Enstitülerinden
oluşmaktadır. Ayrıca ağırlıklı Kürt dili ve kültürü alanında bilimsel
çalışmalar yürütecek Yerel Diller Enstitüsü de kurulmuştur. Şimdilik 4
lisan ve 10 ön lisans programı mevcuttur. İşletme ve Hemşirelik tezsiz yüksek
lisans programları da açılmıştır. İlk öğrencilerini 2014-2015 Eğitim-Öğretim döneminde
alan üniversitede şu anda 1250 öğrencisi bulunmaktadır. 120 akademik kadrosu
bulunmaktadır.
Üniversitenin
misyon ve vizyonu; “Bilimsel düşünce ve toleransın gelenekselleştiği bir yüksek
eğitim ve öğretim ortamında, uluslararası standartlarda meslek ve sorumluk
sahibi bireyler ve bilim adamları yetiştirmek. Diyarbakır’ın bir erdem ve sevgi
şehri kimliğini kazanmasında öncü rol oynamak. İlgilenilen her yükseköğrenim
alanında, bilimsel bir şekilde mesleki becerilerini en üst düzeyde kazanmış,
araştırma yöntemlerini öğrenmiş ve uygulamış, sorumluluk sahibi ve erdemli
bireylerin yetiştirilmesi için gerekli sosyal, psikolojik ve teknik alt yapıya
sahip, özgür düşünce ve ifade etme hakkının uluslararası standartlarda olduğu
bir yüksek eğitim ve öğrenim ortamı sağlamak.” ifadeleri ile özetlenmiştir.
2. Dicle Üniversitesi
Dicle Üniversitesi’nin ilk temelleri 1966
yılında Ankara Üniversitesi’ne bağlı olarak Diyarbakır Tıp Fakültesi’nin
açılmasıyla atılmıştır. 1974 yılında Fen Bilimleri Fakültesinin de açılması ile
Diyarbakır Üniversitesi fiilen kurulmuştur. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun
yürürlüğe girmesinden sonra 1982 tarihinde çıkartılan 41 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname uyarınca Diyarbakır Üniversitesi'nin adı Dicle Üniversitesi olarak
değiştirilmiştir. Üniversite, bünyesinde 14 fakülte, 4 yüksekokul, 11 meslek
yüksekokulu ve 4 enstitüsü, 24 Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne mevcuttur. Diyarbakır
dışında, Ergani, Çermik, Çüngüş, Bismil ve Silvan ve Kulp ilçelerinde de
Yüksekokulları vardır. DÜ, bugün 30 bin öğrenci, 3600 civarında kadrolu
akademik ve idari elemanı mevcuduna sahiptir. Tıp Fakültesine bağlı 1500
yataklı Araştırma Hastanesi bölgenin sağlık merkezi konumundadır.
Misyon
ve vizyonu “Evrensel değerleri temel
alarak yaptığı eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleriyle her alanda yetkin,
yaratıcı, girişimci, ahlaki değer ve toplumsal sorumluluk sahibi üstün
nitelikli bireyler yetiştirmeyi, topluma ve çevreye duyarlı yüksek nitelikli
bilimsel ve kültürel çalışmalar yapmayı ve insanlığın yararına sunmayı görev
edinmiştir. Bölgesine, ülkesine ve evrensel bilime katkıda bulunacak bir
araştırma üniversitesi olmaktır.” cümlesiyle ifade edilmiştir.
3. Ortadoğu Teknik Üniversitesi
15 Kasım 1956 tarihinde "Orta Doğu Yüksek
Teknoloji Enstitüsü" adıyla eğitime başlamıştır. Üniversitenin
"Kuruluş ve Hazırlıkları Hakkındaki 6887 Sayılı Kanun" 29 Ocak 1957
tarihinde yürürlüğe girmiştir. ODTÜ'nün özel statüsünü belirleyen ve tüzel
kişiliğine kavuşturan 7307 sayılı "Kuruluş Kanunu" ise 27 Mayıs 1959
tarihinde yürürlüğe girmiştir. ODTÜ, 1963 yılında Türkiye’nin ilk yerleşkesi
olan bugünkü yerine taşınmıştır. Sırasıyla Mimarlık (1956), Makina
Mühendislik, Fen Edebiyat ve Eğitim Fakülteleri kurulmuştur. Bugün, ODTÜ'de 43 lisans
programının yürütüldüğü beş fakülte bulunmaktadır. Ayrıca Fen Bilimleri, Sosyal
Bilimler, Enformatik, Uygulamalı Matematik ve Deniz Bilimleri Enstitülerinde
ise 106
yüksek lisans ve 67 doktora programı
yürütülmektedir. ODTÜ'de öğretim dili İngilizcedir. Üniversitede bugün
itibarıyla yaklaşık 791 öğretim üyesi
(Prof., Doç., Yrd.Doç.), 225 öğretim
görevlisi, 1273 araştırma
görevlisi, 28000'den
fazla öğrenci bulunmaktadır.
ODTÜ'nün
misyon ve vizyonu “öğretim, araştırma ve toplum hizmetleri etkinliklerini
evrensel standartlarda yürüterek, toplumumuzun ve insanlığın sosyal, kültürel,
ekonomik, bilimsel ve teknolojik gelişimi için bilgiye ulaşmayı, üretmeyi,
bilgiyi uygulamayı, yaymayı ve bu bilgilerle donatılmış bireyler yetiştirmeyi
amaç edinmiştir.” sözleriyle anlatılmıştır.
4. Bilkent Üniversitesi
"Bilim
Kenti"nin kısaltılmışı olan ve Türkiye’nin ilk vakıf üniversitesi Bilkent’in
kuruluşu 1967’ye dayanır. Bilkent Üniversitesi, İhsan Doğramacı Eğitim
Vakfı bünyesinde 20 Ekim 1984’te kurulmuştur. 1986’da 386 öğrenciyle eğitime
başlayan Bilkent, bugün 9 fakültesi ve 2 yüksekokulu bünyesindeki 29 lisans ve
51 lisansüstü programıyla, 13000 öğrencisi ve 40 farklı ülkeden öğretim
üyeleriyle dünyaca tanınan bir eğitim ve araştırma merkezidir. Bilkent, dört
kıtadan 250’yi aşkın üniversiteyle yaptığı değişim anlaşmaları sayesinde
öğrencilerinin uluslararası vizyonunu daha da genişletmektedir. Kurulduğundan
beri öğretim üyesi başına düşen uluslararası bilimsel yayın sayısı bakımından
Türkiye ve dünyada üst sıralarda yer alan Bilkent Üniversitesi,
yükseköğretimdeki öncü rolünü sürdürmektedir (Bilkent.edu.tr). Üniversite THES
- QS Dünya Üniversiteler Sıralaması araştırmasına göre 2009 yılında dünyanın en
iyi 360., Avrupa'nın en iyi 163. üniversitesi seçilmiştir. Times Higher
Education dünya üniversiteleri 2010 sıralamasında ise dünyanın en iyi 112.
Avrupa'nın en iyi 32., Türkiye'nin en iyi üniversitesi olarak yer almıştır.
Üniversite
misyon ve vizyonunda “tüm bilimler, teknoloji ve sanatı kapsayan bir öğrenme
ve ilerleme ortamı oluşturarak, insanlığa hizmet etmek ve dünya barışını geliştirmektir.
Bilkent’te eğitim sadece bir meslek edindirme amacının ötesine geçip,
öğrencilere düşünmeyi ve öğrenmeyi öğretmeyi hedeflemektedir. Bilkent
Üniversitesi geniş yelpazede yer alan eğitim programları, bilimsel ve akademik
girişimleri, kültür ve sanat etkinlikleri ile öğrencilerinin kendilerini
bağımsız, çözümleyici ve eleştirel düşünebilen bireyler olarak
geliştirmelerini, hayat boyu öğrenmeyi sürdürebilmelerini ve bu yolla geleceğin
yetkin, yaratıcı, geniş görüşlü, etik ve sosyal sorumluluk sahibi liderleri
olarak insanlığın ilerlemesine katkıda bulunmalarını hedeflemektedir.” ifadeler
yer almaktadır.
BULGULAR VE VERİLERİN ANALİZİ
Üzerinde analiz
yaptığımız veriler araştırmaya konu olan üniversitelerin sosyal ağlarından
(Facebook, Twitter,y Instagram, Google+, YouTube), web sitelerinden ve bütün
sosyal medya verilerini ölçen www.boomsocial.com adlı internet sitesinden elde
edilmiştir. www.boomsocial adlı sitenin verilerine göre 190 üniversite
arasındaki Facebook’ta Ortadoğu Teknik Üniversitesi 11., Bilkent Üniversitesi
24., Selahaddin Eyyübi Üniversitesi 37. ve Dicle Üniversitesi 63. sırada yer
almaktadır. Twitter’de ise, Ortadoğu
Teknik Üniversitesi 7., Bilkent Üniversitesi 17., Dicle Üniversitesi 82. ve
Selahaddin Eyyubi Üniversitesi de 85. sıradadır. Instagram, Google+ ve YouTube
ile ilgili sıralama herhangi bir sıralama yapılmamıştır. Bu veriler, dört
üniversitenin sosyal medya üzerinde yürütülen çalışmalara verdiği önemi
göstermektedir. Köklü bir üniversite olan Dicle Üniversitesi’nin sosyal medyayı
yeterince etkin kullanmaması, devlet üniversitelerinin vakıf üniversitelerine
göre, sosyal ağları daha az önemsediğinin göstergesi olarak karşımıza
çıkmaktadır. Öte yandan hem köklü hem de bilimsel çalışmalar skalasında önde
olan Ortadoğu Teknik ve Bilkent üniversitelerinin zeki öğrencileri çekmek için
çalışmalar yürüttüğü gözlenmektedir. Henüz iki yıllık bir geçmişe sahip ve
Diyarbakır gibi dezavantajlı bir yerde olan Selahaddin Eyyubi Üniversitesi’nin
ise, öğrenci çekmek için sosyal ağları etkin olduğu görülmektedir.
Çalışma kapsamındaki
üniversitelerin sosyal ağları ve sosyal medya verilerini ölçen
www.boomsocial.com’da 31 Aralık 2014 ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında yer
alan verilere göre aşağıdaki tablo oluşturulmuştur.
Facebook
|
Twitter
|
Instagram
|
Google+
|
YouTube
|
|||||||
Takipçi
|
Paylaşım
|
Takipçi
|
Tweetler
|
Takipçi
|
Gönderiler
|
Takipçi
|
Görüntüleme
|
Takipçi
|
Paylaşım
|
Görüntüleme
|
|
SELAHADDİN EYYUBİ ÜNVERSİTESİ
|
47215
|
1652
|
2300
|
3543
|
425
|
20
|
45
|
5912
|
35
|
7
|
5687
|
DİCLE ÜNİVERSİTESİ
|
23175
|
493
|
3597
|
1337
|
2593
|
93
|
YOK
|
YOK
|
33
|
6
|
74
|
ORTADOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
|
90199
|
403
|
38329
|
4544
|
10672
|
274
|
79
|
17741
|
3430
|
6
|
32635
|
BİLKENT ÜNİVERSİTESİ
|
59548
|
249
|
21891
|
2359
|
6992
|
123
|
906
|
763195
|
1277
|
33
|
12031
|
Tablodaki datalar
göz önünde bundurularak, üniversitelerin iletişim çalışmalarında sosyal medya
ağlarını ne yoğunlukta kullandıklarını analiz edilecektir.
1- Selahaddin Eyyubi Üniversitesinin Sosyal Ağlardaki İletişim Çalışmaları
Gaziantep’tekiler
dışında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki tek vakıf üniversitesi olan
Selahaddin Eyyubi Üniversitesi, konumu itibariyle dezavantajlı duruma
görülmektedir. Özellikle bölgedeki güvenlik sorunu ülkenin batısında
öğrencilerin bu üniversiteyi tercihleri dışında bırakmaktadır. Bu sebeplerden
dolayı SEU, kontenjanlarını doldurmak için her türlü tanıtım araçlarını
kullanmaya çalışmaktadır. Sosyal medyayı dışında ana web sitesi (www.seu.edu.tr), fakülte, bölge ve
idari birimlerinin web siteleri tanıtım araçları olarak kullanılmaktadır. Üniversite
bölgedeki yerel ve bölgesel yayın yapan gazetelere özellikle tercih sezonunda reklam
vermektedir. İletişim faaliyetlerinin bir diğer önemli başlığı da basın
bültenleri ve toplantılarıdır. Kurumun Basın Yayın Müdürlüğü, üniversitedeki
bütün gelişmeleri gerek bültenlerle gerekse de toplantılarla medya üzerinden
hedef kitleye ulaştırmaktadır. Hinterlandı olan illerde bilboardlara reklam girilmektedir.
Bölgenin büyük yerleşim birimlerinde (ilçeler dâhil) şehir içi araçları
giydirilmektedir. Ayrıca yine hedef kitlenin olduğu eğitim kurumlarında tanıtım
broşürleri dağıtılmaktadır. Eğitim kurumlarının
yöneticileri ve rehberlik birimlerinin üniversitede ağırlanmaktadır. SEU iletişim
çalışmaları kapsamında aday öğrencilerle yüz yüze görüşmeler de
gerçekleştirmektedir. Eğitim fuarları, okul-dershane-kurslarda tanıtım,
seminerler, deneme sınavları, adayların üniversite birimlerinin gezdirilmesi,
belirli periyotlarla sınırlı sayıda aday öğrencinin gün boyunca üniversitede
ilgi duyduğu bölümün derslerine alınması şeklindeki çalışmalar
gerçekleştirilmektedir.
Selahaddin Eyyubi
Üniversitesi, özellikle Facebook ve Twitter hesaplarını çok yoğun ve etkin bir
şekilde kullanmaktadır. Henüz ikinci yılında olmasına rağmen 190 üniversite
arasında Facebook’ta 37., Twitter’de ise 85. sırada olması Selahaddin Eyyubi
Üniversitesi’nin sosyal medya verdiği önemi göstermektedir. Diğer
üniversitelere göre, öğrenci ve personel sayısı az olmasına rağmen şimdiden
birçok köklü ve büyük üniversiteyi sosyal medyadaki etkinlik bakımında geride
bırakmıştır. Başta bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler olmak
üzere üniversite gerçekleşen bütün etkinlikler sosyal ağlar üzerinden
yayınlanmaktadır. Burada temel amaç, kamuoyunda tanıtımını sağlayarak hedef
kitlesine ulaşmak ve tercih döneminde kontenjanlarını doldurmak olmaktadır. Üniversite
Facebook’ta 47215 ve Twitter’da ise, 2300 takipçiye ulaşmıştır. Şu ana kadar da
her iki sosyal medya platformunda 5288 paylaşımla iletişim çalışmaları sürdürmektedir.
Bunun yanında YouTube’deki
paylaşımları 5687 kez görüntülenmiştir. Google+ ve Instagram sosyal ağları fazla
olmasa da kullanılmaktadır. Yine fakülte, bölüm, idari birimler ve öğrenci
kulüplerinin sosyal medya hesapları da tanıtım için etkin olarak kullanılmaya
çalışılmaktadır.
2- Dicle Üniversitesinin Sosyal Ağlardaki İletişim Çalışmaları
Birçok
devlet üniversitesinde olduğu gibi 40 yıllık geçmişe sahip Dicle Üniversitesi
de tanıtım faaliyetlerine çok ağırlık vermemektedir. Ancak yine de Basın Yayın
Birimi tarafından medya ve sosyal ağlar aracılığıyla rutin olarak iletişim çalışmaları
sürdürülmektedir. Üniversitenin web sayfası aylık e-bülten ve 6 aylık basılı Dicle
Üniversitesi Bülteni adlı dergi iletişim araçları arasında yer almaktadır.
Dicle
Üniversitesi de Facebook ve Twitter başta olmak üzere sosyal medya ağlarını iletişim
çalışmaları kapsamında kullanılmaktadır. Bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif
faaliyetler gibi etkinlikler, sosyal ağlar üzerinden yayınlanmaktadır. Üniversiteyi
Facebook’ta 23155 ve Twitter’da 3568, Instagram’da 2593 ve You Tube’de ise, 32 kişi
takip etmektedir. Bu mecrada yapılan paylaşım/gönderi/görüntülemeler sayısı
(toplam 2773) da düşük görülmektedir. Takipçi sayısı ve paylaşım rakamlarına
bakıldığında 40 yıllık geçmişe, 30000’nin üzerinde öğrenci ve 3500 akademisyene
sahip olan Dicle Üniversitesi’nin sosyal medyayı etkili kullanmadığı sonucuna
varılmaktadır. Birçok eğitim kurumunun kullandığı Google+ sosyal ağı
kullanmazken, Flickr hesabı vardır. Diğer yandan özellikle sosyal bilimlere ait
programların ve öğrenci kulüplerinin sosyal medya hesapları da üniversitenin
iletişim çalışmalarına katkı sunmaktadır.
3- Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Ağlardaki İletişim Çalışmaları
Devlet
üniversiteleri arasında başat konumda olan Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin de
yarım asrı aşkın (60 yıl) bir geçmişi var. Gerek bilimsel çalışmaları gerekse
verdiği kaliteli eğitim sayesinde ODTÜ, Türkiye’nin en çok tercih edilen
üniversiteler arasında başlarda yer almaktadır. Bu nedenle çok fazla tanıtım
çalışmalarına ihtiyaç duymamaktadır. Yapılan iletişim çalışmaları daha çok zeki
gençleri üniversiteye çekmek, yapılan bilimsel çalışmaların duyurulması ve
bilimsel alanda elde edilen başarıların duyurulması amaçlı iletişim çalışmaları
yürütülmektedir. İletişim çalışmalarında sosyal ağlarını yoğun olarak
kullanmaktadır. Öyle ki üniversiteyle ilgili 98 Facebook, 70 Twitter, 20 YouTube, 16 Likendin, 9 Instagram, 8
Google+ ve birer Periscope ile Snagchat hesabı bulunmaktadır. Üniversitenin ana hesapları ilgili rakamlar
ise, şöyledir. Facebook’u 90199, Twitter’ı 38329, Instagram 10672 Google+ 79 ve
You Tube ise, 3425 kişi takip etmektedir. Buna karşın paylaşım sayısı düşüktür.
Her 5 ağın toplam paylaşım sayısı 22563’tür. Paylaşım sayısındaki azlığa
rağmen, takipçilerinin çok olması üniversitenin gördüğü ilgiyi gözler önüne
sermektedir. Üniversitenin web sayfası aylık e-bülten ve periyodik basılı yayınları
da de tanıtım araçları arasında yer almaktadır.
4- Bilkent Üniversitesinin Sosyal Ağlardaki İletişim Çalışmaları
Türkiye’nin
ilk vakıf üniversitesi ve dünya bilimsellik endeksinde önemli bir yere sahip
olan Bilkent Üniversitesi de sosyal ağları etkili kullanmaya çalışmaktadır.
Bilkent Üniversitesi tıpkı ODTÜ gibi öğrencilerin tercih sıralamasında önlerde
olduğu için hedef kitleye yönelik tanıtım faaliyetleri pek fazla değildir. Ancak
iletişim çağı olan günümüzde iletişim çalışmalarından da uzak durmamaktadır.
Üniversitenin akademik ve idari birçok birinin farklı sosyal medya hesapları
bulunmaktadır. Ana sosyal ağlardan Facebook’un 59548, Twitter’ın 21891,
Instagram’ın 6992, Google+’ın 906 ve YouTube’un1277 takipçisi mevcuttur.
Paylaşım ise, toplam 765959’dur. YouTube, videolar ise, 12031 kez görüntülenmiştir.
Özellikle Google+ ve YouTube’deki görüntüleme rakamı üniversitenin hedef kitle
tarafından gördüğü ilgiyi göstermektedir. Bunların dışında üniversite, Türkiye
dışındaki öğrencileri çekmek için de farklı dillerde sosyal medya hesapları
kullanmaktadır. İletişim çalışmaları kapsamında ayrıca tamamen İngilizce olan
elektronik Bilkent News dergisini yayınlamaktadır. Bunun dışında 6 aya bir
yayınlanan Dergi Bilkent ve FM bandı üzerinden yayın yapan Radyo Bilkent üniversitenin
iletişim çalışmalarına katkı yapan diğer iletişim araçlarıdır.
SONUÇ
Bilgi
iletişim teknolojilerinin herkes için ulaşılabilir olması nedeniyle internet iletişim
çalışmalarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Sosyal medya üzerinden bilgi, fotoğraf,
video, gibi iletişim çalışmalarında kullanılan içeriklerin rahat kullanılması
üniversiteleri de bu alanı kullanmaya yöneltmiştir. Bu çalışmada araştırmaya
konu olan üniversitelerin de mobil tabanlı sosyal medyada zaman ve mekân
sınırlaması olmadan içeriklerin paylaşımına imkân sağlanması sosyal ağlardan
yoğun bir şekilde faydalandığı ortaya çıkmıştır. Sosyal medyanın yayma tabanlı
değil, iki yönlü iletişime olanak tanıması da üniversiteleri bu kanalları sık
sık kullanmasının bir diğer nedeni olduğu gözlenmiştir. Hızlı ve etkili bir
şekilde toplu iletişime izin verdiği için paylaşım daha kolay gerçekleşmekte ve
böylece bağlantılı bir iletişim söz konusu olmaktadır. Bu durum üniversiteleri
sosyal ağları kullanmadaki bir diğer nedendir. Sosyal medyanın hızlı geri
bildirimi üniversiteler kullanıcı cezbedici olmuştur.
Çalışmaya
göre bütün üniversitelerin çağımızın özgür medyası olan sosyal ağları çok sık
ve yoğun bir şekilde kullandıkları sonucu varılmıştır. Vakıf üniversiteleri,
tanıtımlarını gerçekleştirmek, kontenjanlarını doldurmak ve başarılı
öğrencileri kazanmak için sosyal medyadan çok sık bir şekilde faydalanmaktadır.
Devlet üniversiteleri daha çok bilimsel çalışmalarını ve elde ettikleri
başarıları sosyal ağlarla hedef kitle ve kamuoyuna duyurmaktadır. Bütün
kurumlar gibi üniversitelerde her geçen sayıları artan sosyal mecralarda her
türlü faaliyetlerini duyurdukları belirlenmiştir.
Açılan
son vakıf üniversitesi Selahaddin Eyyubi Üniversitesi’nin iletişim çalışmasının
neredeyse tamamına yakını sosyal medya hesapları üzerinden gerçekleştirdiği görülmüştür.
Üniversite özellikle Türkiye’de en fazla kullanılan sosyal ağlar olan Facebook
ve Twitter’i çok yoğun kullanmaktadır. Ancak diğer bütün sosyal mecralarda da
her türlü çalışmasını duyurmaktadır. Köklü bir geçmişe sahip olan Diyarbakır
ilk üniversitesi Dicle Üniversitesi ise, sosyal hesapları kullanmakla birlikte Selahaddin
Eyyubi Üniversitesi gibi çok yoğun ilgi göstermemiştir. Sadece rutin
faaliyetler ve duyurular sosyal medya hesapları üzerinden duyurulmaktadır.
Ankara’daki
Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi ise, tanıtımdan çok
bilimsel faaliyetlerini kamuoyuna duyurmak ve hedef kitlesini bilgilendirmek
için sosyal ağları kullanmaktadır. Her iki üniversite de sosyal medyadan
potansiyellerine ve büyüklüklerine uygun bir şekilde faydalanmaktadır.
KAYNAKLAR
bilkent.edu.tr:
http://w3.bilkent.edu.tr/www/tarihce/ Erişim Tarihi: Ocak 21, 2016
www.boomsocial.com: ttps://www.boomsocial.com/Youtube/UlkeAltSektor/turkey/egitim/universiteler,
Erişim Tarihi:
seu.edu.tr:
http://seu.edu.tr/index.php?/sayfa/233/HAKKIMIZDA Erişim Tarihi: Ocak 12, 2016
Wikipedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/Dicle_%C3%9Cniversitesi,
Erişim Tarihi: (tarih yok). Ocak 11, 2016 tarihinde
Wikipedia:
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cniversite, Erişim Tarihi: Ocak 11, 2016
sosyalmedyakulubu.com.tr:
http://sosyalmedyakulubu.com.tr/sosyalmedya/sosyal-medya-nedir.html, Erişim
Tarihi: Ocak 13, 2016
Bilkent Twitter.
Erişim Tarihi: Ocak 20, 2016 tarihinde https://twitter.com/BilkentUniv
Bilkent Ünversitesi
Facebook. Erişim Tarihi: Ocak 18, 2016 tarihinde
https://www.facebook.com/BilkentUniversitesi/?fref=ts
Bilkent You Tube. Erişim
Tarihi: Ocak 18, 2016 tarihinde https://www.youtube.com/user/BilkentUniversitesi
Dicle Üniversitesi
Facebook. Erişim Tarihi: Ocak 17, 2016
https://www.facebook.com/Dicle-%C3%9Cniversitesi-324214277599860/?ref=hl
a
Dicle Üniversitesi
Twitter. Erişim Tarihi: Ocak 19, 2016, https://twitter.com/dicleuniversity
Dicle Üniversitesi
You Tube. Erişim Tarihi: Ocak 16, 2016
https://www.youtube.com/user/Dicleuniversitesi
dicle.edu.tr. Erişim Tarihi: Ocak 21, 2016 tarihinde
http://www.dicle.edu.tr/tarihce
halklailiskiler.com.tr. Erişim Tarihi:
Ocak 12, 2016 http://www.halklailiskiler.com.tr/PR_Nedir..php
KAVİLİ ARAP, S.
(2010). Türkiye Yeni Üniversitelerine Kavuşurken: Türkiye'de Yeni Üniversiteler
ve Kuruluş Gerekçeleri. Ankara Üniversitesi SBF, 1(65), 2.
KAYMAK, F. (tarih
yok). SOSYAL AĞLAR VE HALKLA İLİŞKİLER: YENİ FIRSATLAR VE TEHDİTLER . Ocak 18,
2016 tarihinde www.wikipedia.com:
https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_%C3%BCniversiteler_listesi
adresinden alındı
metu.edu.tr. Erişim Tarihi: Ocak 21, 2016, http://www.metu.edu.tr/tr/tarihce
ODTÜ Facebook. Erişim
Tarihi: Ocak 21, 2016 https://www.facebook.com/MiddleEastTechnicalUniversity
ODTÜ Twitter. Erişim
Tarihi: Ocak 21, 2016, https://twitter.com/METU_ODTU
ODTÜ You Tube. Erişim
Tarihi: Ocak 21, 2016 https://www.youtube.com/user/middleastechuniv
SEU Facebook. Erişim
Tarihi: Ocak 17, 2016 tarihinde https://www.facebook.com/seu.edu.tr/
SEU Twitter. Erişim
Tarihi: Ocak 16, 2016 https://twitter.com/seuniversite
SEU You Tube. Erişim
Tarihi: Ocak 16, 2016 https://www.youtube.com/user/seuedutr
TEZİÇ, E.,
Prof.Dr.İlhan Tekeli, Prof.Dr.Ünal Yarımağan, & Prof.Dr.Aybar Ertepınar.
(2006). Türkiye'nin Yükseköğretim Stratejisi Raporu. Ocak 19, 2016, http://eua.cu.edu.tr:
http://eua.cu.edu.tr/files/turkiyeninyuksekogretimstratejisi.pdf Wikipedia.
Erişim Tarihi: Ocak 17, 2016, https://tr.wikipedia.org: https://tr.wikipedia.org/wiki/Dicle_%C3%9Cniversitesi
Wikipedia. Erişim Tarihi: Ocak
18, 2016, https://tr.wikipedia.org:
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0hsan_Do%C4%9Framac%C4%B1_Bilkent_%C3%9Cniversitesi
Wikipedia. Erişim Tarihi: Ocak
15, 2016 https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27deki_%C3%BCniversiteler_listesi
Wikipedia. Erişim Tarihi: Ocak
15, 2016, https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0hsan_Do%C4%9Framac%C4%B1_Bilkent_%C3%9Cniversitesi
Yorumlar
Yorum Gönder